Romantiek
De romantiek is een reactie op het neo-classisme waarbij de mensen en hun emoties weer meer centraal komen te staan. Dat in de plaats van een te krachtig rationeel denken. Er is bij de stroming van de romantiek een zeker streven naar het ideale, in meerdere opzichten, met name als hier geen rationele grondslag bij te vinden was.
Delacroix zet de romantiek rond 1820 in Frankrijk op gang.samen met Gericault
Ook is er bij de romantiek een hernieuwde belangstelling voor de natuur zichtbaar. Schilders als Turner bedenken desnoods zelf complete landschappen als dat esthetisch beter uitkomt, maar anderen zoals John Constable proberen de natuur in de landschappen juist minutieus weer te geven wat in Frankrijk uiteindelijk tot de school van Baribizon zal leiden.
Kunst wordt in de Romantiek losgekoppeld van het "nut" voor de
maatschappij. Kunst wordt daarbij weer gewoon een doel op zich. Vooral individuele, subjectieve gemoedstoestanden spelen bij de romantiek een grote rol. Denk aan gevoelens, intuïtie en uiteenlopende stemmingen. Het wordt de kunstenaars vrij gelaten hier een draai aan te geven en dat gebeurt dan ook, al moet het publiek er eerst wel aan wennen. De kenners van de Salon van Parijs hebben er trouwens minder moeite mee.
De gewone man komt op in de Romantiek
Kenmerkend voor de Romantiek is dat er meer belangstelling komt voor het schilderen van "de gewone man". Het gaat niet alleen meer om het vastleggen van heiligen en al dan niet kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders.
Maar die gewone man wordt niet vastgelegd terwijl hij zijn dagelijkse leven leeft of zijn werk doet. Hij wordt afgebeeld op zee, op het vlot van de Medusa of als vrijheidsstrijder in een oorlog. Weer anderen hebben het maar druk met de revolutie in Paris. Ook in de eerder genoemde landschappen vinden we de gewone man steeds meer terug, vooral als een soort van toevallige passant. Werken doet hij hier ook nog niet. Maar alleen maar het landschap voldoet ook niet echt meer. Er is een vorm van leven in nodig. En er is een zekere neiging om het allemaal wat overdreven voor te stellen. Misschien wat mooier te maken dan het is?
Typerende kunstenaars voor de romantiek
- William Blake;
- John Constable;
- Eugène Delacroix;
- Casper David Friedrich;
- Henry Fuseli;
- Théodore Gericault;
- Francisco de Goya;
- Baron Antoine-Jean Gros;
- Giovanni Batista Piranesi;
- Jacob van Ruijsdael;
- Joseph Mallord William Turner,