Realisme
Aan het einde van de eerste helft van de negentiende eeuw zien we de opkomst van het realisme. Hierbij ging men ervan uit dat de kunstenaar de wereld zo natuurlijk mogelijk weer diende te geven zonder enige eigen interpretatie.
Achtergronden van het realisme
De stroming van het realisme kwam vooral uit Frankrijk. De emotie van het onderwerp speelt een zeer belangrijke rol
Kunst diende het effect van de maatschappij op de mensen duidelijk te maken. Mensen werden weergegeven in hun normale omgeving, niet in een kunstmatig verfraaide. Deze keuze van de onderwerpen, zoals arbeiders aan het werk, was nieuw, en werd in verband gebracht met een opkomende klassenstrijd.
Elk onderwerp was geschikt. Er werd geen enkel onderwerp buitengesloten. Het leverde nog wel eens een schandaaltje op. De kunst van het realisme was daarmee vaak confronterend, onder meer door het voorkomende naakt op de schilderijen waardoor het in die tijd ook wel als immoreel werd gezien.
De uitleg van Manet aan het realisme was dat "hij gewoon schilderde wat hij zag"
Het realisme wordt ook wel als een vroege vorm van sociale kritiek gezien
Het echte einde van het realisme is vaag. Zelf tegenwoordig zien we nog kunst die we als realistisch kunnen beschouwen
Landschappen waren als onderwerp niet echt populair.. In de 19e eeuw werd het echter een steeds belangrijker onderwerp. Een reden was de uitvinding van de verftube waardoor men ter plaatse kon gaan schilderen, waar mee voor die uitvinding nog erg aan het atelier vast zat door de beperkte mogelijkheden om verf te vervoeren.
Amerikaans realisme
Een zich wat apart ontwikkelende tak is het Amerikaanse realisme. Dit was een stroming aan het begin van de 20e eeuw. Men wilde zich vooral onttrekken aan de Europese manier van werken, met name in het modernisme. Dit leidde tot een zeer eigen stijl.Een belangrijke aanzet werd gemaakt door de Ashcan School, ene groep die met name alledaagse onderwerpen schilderde, waarbij inspiratie werd opgedaan in de arbeidersbuurten van New York
Edward Hopper, Amerikaans realist
Één van meest bekend geworden schilders uit deze tijd is Edward Hopper (1882-1967), wiens beelden uit de alledaagse wereld wereldberoemd geworden zijn. Een bekend voorbeeld is Nighthawks uit 1942, een tafereel in een bar, geschilderd van buitenaf. Het geheel staat bol van de onduidelijke spanning en komt haast spookachtig over en laat de toeschouwer met heel veel vragen zitten. Heel opmerkelijk is, dat de bar geen deur heeft. Vermoedelijk om een soort sfeer van opgesloten zijn te creëren.Onderliggende stromingen Amerikaanse realisme
Het Amerikaanse realisme kent nog een tweetal onderstromen, namelijk het precisionisme en het regionalisme.Typerende kunstenaars van het realisme
- John Bratby;
- Ford Madox Brown;
- Gustave Caillebotte;
- Michelangelo Merisi da Caravaggio;
- Carlo Carra;
- Chuck Close;
- Gustave Courbet;
- Honoré Daumier;
- Jacques-Louis David;
- Henri Fantin Latour;
- Edward Hopper;
- Jean-Antoine Houdon;
- Jozef Israëls;
- Edouard Manet;
- Jean-François Millet;
- Ilya Repin;
- Diego Rivera;
- Auguste Rodin;
- Walter Richard Sickert;
- Stanley Spencer;
- Jacques Tissot;
- Henri de Toulouse Lautrec;
- DiegoVelázquez;