zaterdag 2 februari 2019

Surrealisme

Surrealisme

De irrationele wereld als onderwerp

Het surrealisme is een uitvloeisel van het Dadaïsme waarbij het toch al weinige conventionele denken werd utgebreid met een irrationele wereld, die uit het onderbewuste van de kunstenaar mocht komen.
Bekende waarheden werden daarbij door het surrealisme als niet-creatief  beschouwd. Naturalisme en realisme waren voor de kunstenaars uit deze stroming veel te burgerlijk en werden nadrukkelijk afgewezen. Desondanks is veel surrealistisch werk zeer  realistisch van opzet is, zij het dat de op zich realistische afbeeldingen veel zaken bevatten die er eigenlijk verder niet bij horen waardoor een vervreemdend beeld ontstaat. De eerste die er echt mee naar buiten treedt is de dichter André Breton in 1924.

De naam  surrealisme

De naam Surrealisme komt van het Franse "surréalisme" wat iets als super realiteit betekent. Ofwel we zijn voorbij de realiteit in een andere wereld aan het komen. Die wereld van de surrealistische kunstenaar was dan de onbekende en onvolledig ontdekte en gebruikte wereld van het onderbewuste.

Oorsprong surrealisme ligt in de dichtkunst

Voor veel mensen zal surrealisme vooral bekend zijn van de schilderkunst, temeer enkele nogal opvallende kunstenaars zich hier mee bezig gehouden hebben. De dichter Guillaume Apollinaire kwam er als eerste mee in 1917 maar het duurde nog wel even tot anderen het begrip overnamen. Doel van het surrealisme was het ontsluiten van het onderbewuste door middel van creativiteit. Ook was een uitgangspunt dat instinctief handelen in de Westerse Maatschappij niet echt mogelijk was. 



Surrealisme in de beeldende kunst


Bij het surrealisme worden allerlei zaken met elkaar gecombineerd die rationeel gesproken helemaal niets met elkaar te maken hebben. Kunst moest volgens de surrealisten automatisch zijn. Kunstenaars streven daarbij naar kunst die direct afkomstig is uit het onderbewuste. Er mag geen sprake zijn van enige verstoring door de realiteit of meer rationele oordeelsvorming . Want het onderbewuste werd gezien als de bron  van alle creativiteit en daarbij werd ratio gezien als een blokkerend iets

Het belangrijke onderbewuste

Het onderbewuste was een onuitputtelijke bron van inspiratie en nieuwe ideeën. Een bron die ook nog constant werd gevoed. Dus ideaal voor een kunstenaar. Sprituele zaken speelden een rol, evenals psychoanalyse,  waarbij de benadering van Sigmund  Freud een grote rol speelde. Vreemde, niet te verklaren ervaringen werden hoog aangeslagen en van groot belang geacht.


Typerende kunstenaars uit het realisme