Perspectivisme
Vóór het perspectivisme waren er al verschillende pogingen geweest om tot een vorm van perspectief te komen. Dat dit nodig was om dieptewerking te krijgen was duidelijk. Maar de techniek hoe dat bereikt moest worden, veel minder.
Men deed bijvoorbeeld aan een vorm van perpectief door zaken die verder weg lagen kleiner af te beelden en door het veelvuldig gebruik van schuine lijnen. Ook werden belangrijke personen zoals de opdrachtgever vaak prominent en groot in beeld gezet om de belangrijkheid aan te geven. We spreken daarbij wel van betekenisperspectief.
Introductie van verdwijnpunten
Het lineaire perspectief met een verdwijnpunt op de horizon is van latere datum. Een bekende naam in het perspectivisme is Giotto. die eigenlijk één van de eerste kunstenaars was die gebruik maakte van schuine lijnen en een vorm van een verdwijnpunt.
Zie onderstaande animatie voor de werking van perspectief met verwijnpunten.
Dit verdwijnpunt kon nog wel overal in het schilderij liggen in plaats van op de horizon waar we het in de moderne tijd bij het werken met lineair perspectief normaal gesproken plaatsen.
Het perspectief zoals we dat tegenwoordig kennen is ontstaan in de vroege renaissance. In het midden van de 15e eeuw vinden we echt een samenhangend stelsel van regels. Dürer is één van de voornaamste grondleggers van het huidige perspectief.
De naam hiervan is lineair perspectief maar ook de termen wetenschappelijk perspectief, geometrisch perspectief, optisch perspectief en renaissance perspectief komen we tegen als synoniemen van deze term.
Het grote voordeel van dit lineaire perspectief is dat alle verhoudingen wiskundig te bepalen zijn. Sterker nog, het is zelfs vrij eenvoudig en logisch als men eenmaal door heeft hoe het lineair perspectief in zijn werk gaat.
Ook atmosferisch perspectief is voor diepte van belang
Leonardo da Vinci wordt gezien als de ontdekker van het atmosferisch perspectief. In elk geval schijnt hij die naam er aan gegeven te hebben. Atmosferisch perspectief is het gebruik maken van het verschijnsel dat alles in de verte grijzer en blauwer lijkt te zijn dan wat dichtbij is geplaatst.Typerende kunstenaarsin het perspectivisme
- Angelico;
- Giovanni Bellini;
- Filippo Brunelleschi;
- Andrea del Castagno;
- Donatello;
- Albrecht Dürer;
- Jean Fouquet;
- Ghirlandaio;
- Giotto di Bondone;
- Andrea Mantegna;
- Masaccio;
- Della Francesca Piero;
- Paolo Uccello.
Andere richtingen binnen de renaissance
- Internationale gotiek;
- Classicisme;
- Secularisme;
- Monumentalisme;
- Humanisme;
- Idealisme;
- Illusionisme;
- Naturalisme;
- Maniërisme;