Paul Gauguin
Personalia
- Geboortedatum 7 juni 1848
- Geboorteplaats Parijs
- Jaar van overlijden 1903
Biografie
Van de beurs naar de beeldende kunst
Paul Gauguin had in eerste instantie geen artistieke achtergrond. Hij kwam van huis uit uit de wereld van de beurshandel. Hij was vooral kunstverzamelaar. Daardoor kwam hij wel in contact met het werk van ondermeer Pissarro en Degas. Deze kunstenaars haalden Gauguin over om ook zelf te gaan schilderen. Een financieel risico was dat al niet meer want het beursbedrijf van Gaugain was inmiddels onderuit gegaan. Gauguin begint als reactie daarop als amateurschilder. In het begin had hij daarbij vooral begeleiding van Pissarro. Geleidelijk aan wordt het werk van Paul Gauguin beter.
Het werk van Paul Gauguin wordt ook meer impressionistisch van aard. In 1880 verschijnt er werk van Paul Gauguin op de impressionistententoonstelling. Dat was inmiddels de vijfde. Maar in 1886 hangen er maar liefst 19 schilderijen van Paul Gauguin op de tentoonstelling. Overigens was het daarmee direct ook de laatste tentoonstelling. Wat Gauguin niet erg gevonden zal hebben omdat hij zich in zijn verdere loopbaan steeds meer af ging zetten tegen het impressionisme dat hij zelfs als een grote vergissing betitelde. Dat het qua waardering voor elkaars werk daarna niet meer boterde met Pissarro, Monet en Renoir is dan ook niet zo vreemd.
Ontwikkeling op Martinique
Paul Gauguin ging zijn kunstzinnige talent verder ontwikkelen op Martinique. Hier schilderde Paul Gauguin ondermeer zijn tropische landschappen. Zijn eigen stijl en kleurgebruik maken zijn werk gemakkelijk herkenbaar. Het verschilt sterk van zijn tijdsgenoten.
Via Bretagne naar Tahiti
Via de kunstenaarskolonie Pont-Aven in Bretagne komt hij komt hij uiteindelijk terecht in Tahiti. Hier zocht en vond Gauguin een nog ongerepte wereld, die hij ideaal vond om vast te leggen. Ook waren er op Tahiti volop jonge dames als ongeklede modellen voor zijn schilderijen te vinden. Gauguin liet zijn vrouw en kinderen achter in Frankrijk en schijnt in Tahiti een wilde periode gekend te hebben. De schilderijen zijn vaak erotisch van aard maar op weinig gedetailleerd weergegeven. Grote kleurvlakken spelen op veel doeken een grote rol. De kleuren zijn vaak overdreven en zeker niet natuurlijk. Rood gras en groene luchten zijn prima voor de schilderijen van Gauguin op Tahiti. Het heeft er voor gezorgd dat zijn doeken al op grote afstand als een Gauguin herkenbaar zijn, wat op zich wel weer een prestatie voor een schilder genoemd mag worden.
Primitivisme en symbolisme
Wel begon hij steeds meer symbolen in zijn doeken te verwerken. Niets gebeurde zomaar op zijn doeken. Door zijn verblijf op Tahiti wordt Paul Gauguin als een belangrijk voorbeeld van het primitivisme gezien maar ook het symbolisme speelt een belangrijke rol in zijn werk
Onbegrip over Gauguin in de kunstwereld
De kunstwereld begrijpt Paul Gauguin na al deze zijstraten van het pad van zijn carrière niet erg meer. Men weet niet wat men met zijn werk aan moet. Het is meer werk voor kinderen, zo wordt er wel gesteld als men het over het werk van Gauguin heeft. De gebruikte stijl werkte daar waarschijnlijk wel aan mee. Gauguin maakte gebruik van een ritmische stijl. Kenmerkend voor zijn schilderijen is daarbij het werken met pure, ongemengde kleuren.
Het waren ook vooral deze kleuren die voor een steeds verdere verwijdering van het impressionisme en de impressionistische schilders gingen zorgen. Die vonden de kleuren niet mooi en te onnatuurlijk.
Gauguin ging zijn kleuren echter steeds feller maken en verliet daarmee definitief het impressionistische pad. Zijn onderwerpen werden bizarder of bijzonder weergegeven. In zekere zin liep Gauguin hiermee vooruit op het latere surrealisme.
Samenwerking met Vincent van Gogh
Paul Gauguin kende Vincent van Gogh uit zijn Parijse tijd. Na zijn verblijf in Bretagne bracht hij enige tijd door bij van Gogh, die op dat moment in Arles woonde.
Beide kunstenaars waren constant op zoek naar vormen van vernieuwing in de schilderkunst. Het impressionisme had volgens hen de beste tijd wel gehad. En beiden vonden dat het daarom hoog tijd was voor iets anders. Dit leidde kennelijk tot vele discussies en ruzies. Deze liepen zo hoog op dat van Gogh een zenuwinzinking kreeg en een deel van zijn oor afsneed. Een actie die bijna iedereen nu kent, of men ooit een schilderij van van Gogh gezien heeft of niet. Dat hier een ruzie met Gauguin aan ten grondslag lag, is vaak wat minder bekend.
Later zette Gauguin zich steeds meer af tegen zijn vroegere vriend van Gogh, die hij langzamerhand meer als een soort leerling ging zien. Tijdens hun samenwerking zou Vincent van Gogh steeds meer van hem geleerd hebben. Aldus Paul Gauguin, die ook niet als een heel gemakkelijk persoon bekend stond. Hij was een stevige drinker die weinig op had met zijn medemens.
De broer van Vincent van Gogh, Theo, had inmiddels via Vincent het genie van Gauguin herkend en verkocht vele van zijn werken in zijn galeries.
Stromingen
Paul Gauguin wordt tot de volgende stromingen gerekend.
