zaterdag 8 mei 2021

Kirchner, Ernst Ludwig

 

Kirchner, Ernst Ludwig

Personalia

  • Geboortejaar 1880
  • Geboorteplaats Aschaffenburg, Duitsland
  • Jaar van overlijden 1938

Biografie

Ernst Ludwig Kirchner wordt vaak gezien als één der belangrijkste kunstenaars uit het Duitse expressionisme.  Hij wordt ook gezien als een persoon die moeilijk was in de omgang. Hij wordt op dat persoonlijke punt wel vergeleken met Edvard Munch en Vincent van Gogh. Deze drie kunstenaars hadden allen een bepaalde overgevoeligheid. Misschien ergens wel typische kunstenaars die moeite hadden met het besef dat er buiten hun kunstwereld ook nog een echte wereld bestaat. Een echte wereld die veel harder en minder mooi is dan hun wereld waarin de kunst zo'n belangrijke rol speelde.  Sommigen zetten Kirchner zelfs neer als een soort martelaar, een slachtoffer van zijn tijd en de daarbij behorende tijdgeest.

Kirchner is grondlegger van "die Brücke"

Kirchner begon in 1901 een studie architectuur in Dresden. Het was in deze tijd dat hij met een aantal andere kunstenaars zoals Fritz Bleyl, Karl schmidt Rottluf en Erich Heckel de kunstenaarsgroep "Die Brücke" opzette. Deze groep organiseerde in 1906 de eerste expositie. Ook deze expositie was in de stad Dresden. Het vroege werk dat Kirchner maakte in deze tijd van "die Brücke" wordt gekenmerkt door het willen breken met tradities.
 

Kirchner had een voorkeur voor naakten in de natuur

Ernst Ludwig Kirchner was niet alleen in de stad te vinden. Hij schilderde ook graag in de open lucht en had daarbij een voorkeur voor naakten in de natuur. Vooral de plassen bij Moritzburg waren voor hem een populaire plaats om te werken. De kunstwerken die hij maakt in deze tijd worden gekenmerkt door scherpe lijnen en een opvallend kleurgebruik met veel niet-natuurlijke kleuren die soms vreemd met elkaar samengaan. In 1911 houdt Kirchner Dresden voor gezien en vertrekt naar Berlijn.

Het expressioniseme in Berlijn

In zijn Berlijnse periode stort Ernst Ludwig Kirchner zich volledig op het expressionisme. Zijn schilderijen uit deze tijd worden als het hoogtepunt van het expressionisme gezien. De onderwerpen die we er in terugvinden zijn de Berlijnse architectuur en de burgers van de stad Berlijn. Berlijn was in die tijd een bruisende stad. En dat bruisende leven wordt door Kirchner naar hartenlust weergegeven. Het primitivisme is dan ook duidelijk in deze tijd in zijn schilderijen terug te vinden.  Opmerkelijk bij zijn voorkeur voor het primitivisme was wel, dat hij zijn kennis hierover uitsluitend van "horen zeggen" had. Hij is nooit op reis geweest om de "primitieve" wereld met eigen ogen waar te nemen. De op zich best omvangrijke kennis die hij had kwam via Franse kunstenaars, een grote collectie boeken en kunsttijdschriften.

Kirchner had wat psychische problemen

In deze Berlijnse tijd brengt Kirchner nogal wat tijd door in kuuroorden. Hij wordt door tijdgenoten dan ook vaak de "zenuwlijder" genoemd, een weinig flatteuze titel die waarschijnlijk toch wel ergens vandaan gekomen zal zijn. Kirchner was inderdaad een angstig en nerveus persoon die altijd op zoek was naar grenzen.

1914 begint de eerste Wereldoorlog

In 1914 begint echter de eerste Wereldoorlog, die het leven in Berlijn drastisch overhoop gooit.
Ook Kirchner gaat het leger in. Daar krijgt hij in 1916 een auto-ongeluk. Samen met de negatieve ervaringen in het leger tekende dat ongeluk de rest van zijn leven. In 1938 beëindigt hij zijn leven dan ook zelf.  Maar voor het zover was bracht zijn zoektocht naar een vorm van genezing breng hem naar het Zwitserse Davos. Omdat hij nog steeds productief is als kunstenaar wordt dit wel de Davos-periode van Kirchner genoemd. Zijn werk wordt geleidelijk aan abstracter. Een indeling in vlakken gaat leidend worden in zijn werk. Het modernisme heeft duidelijk invloed op het werk. Ook invloeden van Bauhaus, het post-kubisme  en het surrealisme spelen een zekere rol in Kirchener's werk. 

Kirchners berglandschappen uit Davos

Toch trad er in het Zwitserse gebergte een soort gedragsverandering op. Hij ging zich meer afzonderen, kreeg meer aandacht voor de natuur en bracht daar veel tijd in door. Hij schilderde op een gegeven moment nog vooral de majestueuze berglandschappen in de regio rond Davos. Wel bleef het werk in zekere mate een vorm van abstractie behouden. Kennelijk streefde Kirchner niet helemaal naar het figuratieve landschap maar zocht hij toch nog aansluiting bij meer modernistische stromingen. Hij zag ook Pablo Picasso als een duidelijk voorbeeld voor zijn eigen manier van werken.

Kirchner liet niet minder dan 25.000 werken na. Dit maakt hem tot één der meest productieve kunstschilders ooit.

Stromingen

Ernst Ludwig Kirchner wordt tot het Expressionisme en het Primitivisme gerekend.

Extra informatie

Deze informatie over Ernst Ludwig Kirchner zal worden aangevuld als er nieuwe gegevens over hem bekend zijn.

 


Meer informatie over Team Jetje