Abstracte kunst
Wat is abstracte kunst
We spreken van abstracte kunst bij elke kunstvorm waarbij er geen sprake meer is van een herkenbaar onderwerp. Bij deze kunstvorm gebruikt de kunstenaar uitsluitend lijnen, vlakken en kleuren waarmee het een geheel op zich vormt. Ook ritme en herhalende patronen kunnen deel uitmaken van abstracte kunst en meehelpen om die abstracte kunst een eigen dynamiek mee te geven.
Een andere betekenis van het woord abstract is een uittreksel / samenvatting van een lang stuk tekst dat de essenties bevat. In feite is dat bij abstracte kunst niet veel anders. Bij abstracte kunst kunnen we ook volstaan met de essentie van iets. Een goed voorbeeld is het schilderij "de koe" van Theo van Doesburg.
Deze koe bestaat alleen uit een aantal rechthoekige gekleurde vlakken. Maar omdat de afleiding van een getekende koe in de wei tot dit werk bewaard is gebleven, kunnen we zien dat elke afbeelding de essenties van de vorige afbeelding bevat. Het aantal details en herkenbare vormen neemt af en uiteindelijk houden we van een gedetailleerde koe slechts enkele rechthoekige vormen over.
Het is dus een manier om met abstracte kunst de werkelijkheid te vereenvoudigen, al dan niet via een aantal tussenstappen. Maar is dat het enige doel? Nee. Er is ook zoiets als het weergeven van gevoel. Of is dat juist die weergave van de essentie? Doet iets anders dan het gevoel er wel toe? Of is dat slechts één van de veel interpretaties van een waargenomen situatie? In dit geval een koe die bij toeval dwars op de blikrichting van de schilder stond.
Abstracte kunst moet gevoelens weergeven
Abstracte kunst wordt geacht de gevoelens van de kunstenaar weer te geven bij het beschouwen van het onderwerp. De kunstenaar wordt geacht alle normale technieken voor het herkenbaar afbeelden van de werkelijkheid achter zich te laten. En toch moet hij zijn idee over de werkelijkheid weer weten te geven. En dat is niet altijd even gemakkelijk. Temeer daar dit een deel van de interpretatie bij de kijker naar het kunstwerk neerlegt. En het is de vraag of die kijker daar altijd voor openstaat. Natuurlijk zijn er volop kijkers die hun best doen de kunstenaar te volgen bij de weergave van diens werkelijkheid maar de commentaren van de meer afstandelijke kijker in de geest van "Dat kan mijn zoontje van drie ook" zijn ook vaak niet van de lucht en bij deze groep zal de boodschap van de kunstenaar waarschijnlijk niet echt binnenkomen.Abstracte kunst is de meest onbegrepen kunstvorm
Abstracte kunst blijft mede hierdoor vaak onbegrepen, in elk geval bij relatief grote groepen kijkers. Abstracte kunst wordt dan als een vorm van onbeheerst geklieder gezien. Hiermee typeert men hooguit zichzelf. Want onbeheerst geklieder is iets, wat abstracte kunst uiteraard zeker niet is. Integendeel. Het is aanzienlijk meer dan dat. En met een dergelijke benoeming bewijzen we het kunstwerk en de kunstenaar die het gemaakt heeft beslist onvoldoende eer.
Abstracte kunst heeft geen referenties die een oordeel mogelijk maken
Een groot probleem bij het beoordelen van abstracte kunst in het ontbreken van referenties. Bij figuratieve kunst kunnen we nog zien of het landschap goed weergegeven is of dat een portret goede gelijkenis vertoont. Maar dat valt bij abstracte kunst allemaal weg. Want wanneer is een abstract schilderij nu eigenlijk geslaagd? En wie beslist dat? En wie is diegene dan wel die dat beslissen kan? Wie kan zien of er sprake is van een "harmonische compositie" of een "Esthetische rijpheid" om maar eens een paar jeukwoorden te gebruiken? Zijn er wel objectieve criteria. Of moeten we hier terugvallen op het feit dat een schilderij ons "iets doet?" Waardoor de kwaliteit weer een zuiver persoonlijke en dus subjectieve belevenis wordt.
Starten met abstract schilderen geeft het nodige begrip
Heeft u uitgesproken ideeën over abstracte kunst? Of begrijpt u er gewoon helemaal niets van en snapt u niet dat er mensen bestaan die er wel iets van begrijpen? Dan is een uitstekende manier om kennis te maken met abstract schilderen, om het gewoon zelf te gaan doen. U ontdekt dan automatisch of u het lastig om te doen vindt om uw gedachten met slechts enkele hulpmiddelen weer te geven of niet. Waarschijnlijk is het lastiger dan u denkt. Maar daar komt u alleen met proberen achter, uiteraard.
Kunstenaars met een stevige verbeelding gezocht
Als amateurschilder hebt u een sterke verbeelding nodig om zomaar een aantal willekeurige, totaal verschillende kleuren te mengen met allerlei vormen, onderliggende materialen, structuren en dergelijke. En er dan ook nog een mooi abstract schilderij uit te halen. De sleutel tot het maken via een goed abstract schilderij is het maken van een concept van wat het schilderij uit zou moeten drukken.Leer het onderwerp kennen
Begin daarom altijd met dat onderwerp van het schilderij in uw hoofd uit te werken. Bedenk wat het onderwerp is. Hoe het eruit ziet. Hoe het klinkt. Hoe het ruikt. Hoe het aanvoelt. Laat het in uw bewuste én onbewuste leven. En probeer dat alles dat zich in uw geest gevormd heeft naar iets abstracts om te zetten. Je zou met deze benadering kunnen zeggen, dat het schilderij al bestaat voordat de eerste verf uit de tube is geknepen.Beginnen
Als u met uw eerste abstracte schilderij bezig bent dan zijn er een aantal zaken die u doen moet voor u zelfs maar begint. Uiteraard moet u materialen hebben als doeken, verf en dergelijke. Elke handel in kunstenaarsmateriaal kan het u leveren. Een kort overzicht van wat u echt niet kunt missen:penselen
Ook een amateurschilder heeft een aantal hele goede penselen nodig. Bezuinig daar nooit op. U hebt goed materiaal nodig. En goed schildermateriaal kost geld. Neem daarom in het begin niet te veel verschillende penselen. Als het u goed bevalt dan kunt u altijd uw collectie gemakkelijk uitbreiden.Verf
Verf is altijd een persoonlijke keuze. Iedere schilder heeft zo zijn of haar voorkeuren als we het over kleuren hebben. Kies daarom doodgewoon de kleuren die u zelf mooi vindt. En waarvan u vindt dat ze deel uit moeten gaan maken van uw abstracte schilderingen.Koop wel verf van een goede kwaliteit. Niet elke soort verf werkt even plezierig. Veel merken kennen verschillende kwaliteitslijnen. Probeer eens uit wat u goed bevalt. Acryl droogt veel sneller dan olieverf. Maar bij abstract werken kan dit ofwel handig zijn als u graag over een droge laag schildert of juist vervelend als u graag nat in nat werkt. Een kwestie van smaak dus maar wel iets om rekening mee te houden. Elke amateurschilder heeft zo een eigen voorkeur op dat punt.
Ondergrond
Tenslotte de ondergrond. Dat kan natuurlijk doek zijn. Maar noodzakelijk is dat zeker niet. U kunt in principe alles gebruiken wat u maar wilt. Als er maar verf op houdt. Experimenteren met verschillende materialen kan ook hier nooit kwaad. Begin nooit met al te dure ondergronden. Dan kan er nog eens iets misgaan zonder dat het kapitalen kost en u leert de verschillende materialen een beetje kennen.En nu doen
Nu u uw materialen hebt bent u zo ver dat u kunt starten met uw abstracte schilderijen. Doe het gewoon. Wees niet bang van het materiaal. Doe af en toe eens een stapje terug en kijk wat het geworden is. Wees wel streng naar uzelf. Is het wat u in uw hoofd al gemaakt had? Nee? Doe het over. Maar laat u wel gaan. Wat echt fout kan het niet gaan. Het enige wat mis kan gaan is dat het schilderij niet datgene uitdrukt wat u wilt dat het uitdrukt. En als dat het geval is dan is het goed.Dus waar wacht u nog op? Pak uw schildersmateriaal. Of haal het één en ander in de winkel en ga aan de gang.
U zult zelf ervaren wat een vrijheid het geeft om uw persoonlijke gevoelens vorm te geven. En is dat niet juist iets wat elke amateurschilder voor ogen staat als hij er aan begint?
