donderdag 26 maart 2020

Art Nouveau

Art Nouveau

Elk land heeft een eigen variant van de art nouveau

Eind 1900 zien we een brede stroming in de beeldende kunst ontstaan die "art nouveau"wordt genoemd,  Er zijn echter meer namen in omloop, waaronder het Duitse "Jugendstil" en het typisch platte Nederlandse "slaoliestijl". In Oostenrijk wordt het "sezession" genoemd hoewel dat begrip breder is. In Italië "Stile Liberty". Niet alleen kende veel landen dus een eigen benaming, men greep ook vaak terug op nationale symbolen. In Engeland komen we veel uit de Keltische beweging tegen. Parijs zoekt het in de rococo.

Art Nouveau

Art Nouveau was veelzijdig inzetbaar

Art nouveau kon veelzijdig gebruikt worden en werd op allerlei gebieden van de kunst ingezet. Niet alleen in de grafiek en schilderkunst maar vooral ook in de architectuur, zowel binnen als buiten waar we ontwerpen terugvinden van de Belgische architect Victor Horta of de Franse Hector Guimard.

Veel onderwerpen naar de natuur

Als onderwerpen vinden we veel natuurlijk afbeeldingen als gestileerde takken en ranken van planten, vaak gecombineerd met vrouwenfiguren, Ook bepaalde abstracte figuren komen regelmatig terug, zoals de arabesk. Dit is een figuur, ook vaak met planten en bladeren die oneindig vaak aan elkaar te zetten is. De oorsprong komt uit het Midden Oosten maar vond in de tijd van Art Nouveau ook in het westen een toepassing. Volgens sommigen schoot de Art Nouveau wel eens een beetje door, bijvoorbeeld door waterlelies langs stoelpoten te laten klimmen, maar dat is een kwestie van smaak.

Decoratief effect staat bij Art Nouveau voorop

In tegenstelling tot het symbolisme vinden we in de art nouveau niet veel symbolen meer terug. Ook geen verhalende werken meer. Alles was gericht op het behalen van een decoratief effect.

De naam Art Nouveau

De naam komt voort uit een winkel die La maison d árt nouveau was genoemd. Deze bevond zich in Parijs en was geopend door een Duitse kunsthandelaar met de naam Siegfried Bing. Na een ontmoeting met Louis Comfort Tiffany kreeg Bing het exclusieve recht om de tiffany glaskunst in europa te verkopen. Dit materiaal is voor velen onlosmakelijk met de art nouveau verbonden. Met name in de glazen lampen werden de elementen van de art nouveau uitgebreid verwerkt.



Opkomst van de affiche

Naast glaswerk zagen we nog een nieuwe kunstvorm, namelijk de affiche. Een bekend ontwerper
van deze affiches is Alphonse Mucha.

Betrekkelijk duur door veel handwerk

 Art nouveau had veel betrekkelijk dure technieken die veel handwerk vereisten. Dat maakte het duur en alleen voor betrekkelijk kleine groepen bereikbaar. Dat heeft er ook voor gezorgd dat er niet veel meer van over is.

Toorop

De eerder genoemde slaoliestijl komt van een affiche dat Toorop had gemaakt voor "Delftsche Slaolie" e n dat vele elementen van de art nouveau bevatte. De term Slaolie is kennelijk aangeslagen en blijven hangen in het geheugen van de Nederlanders. 

Art  nouveau. Brievenbus in Den HaagRestanten art nouveau in Nederland

In tegenstelling tot andere landen is er in Nederland niet zo heel veel art nouveau te vinden zoals we dat wel in België en Frankrijk terugvinden. Het  is bij het grote publiek ook nooit echt aangeslagen. Nederlanders vonden  het te wuft en te buitenissig. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg is tenslotte het Nederlandse motto. We zijn er art nouveau attributen aangebracht aan huizen en gebouwen die niet echt als zodanig zijn ontworpen. Wie er oog voor heeft kan daar nog wel iets van vinden. Een mooi voorbeeld is de bovenstaande brievenbus op een huis in Den Haag
 

 

Meer informatie over Team Jetje